, efsyn.gr
«Ο πατριωτισμός αποτελεί το τελευταίο καταφύγιο των καθαρμάτων»
Αυτή η ρήση του Βρετανού λογοτέχνη Σάμιουελ Τζόνσον τριγυρίζει έντονα στο μυαλό μου τον τελευταίο καιρό με την έξαρση της πολιτικής κρίσης στην Καταλονία. Πολύ περισσότερο από χθες, όταν από τη μία η ισπανική Γερουσία ενέκρινε την εφαρμογή του άρθρου 155 του Συντάγματος για την άρση της αυτονομίας της Καταλονίας κι από την άλλη η καταλανική Βουλή κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία της περιοχής.
Ανέκαθεν έτρεφα μεγάλη αντιπάθεια στους εθνικισμούς όλων των ειδών και τα σημαιάκια και όχι μόνο επειδή πιστεύω, όπως είχε πει και ο θείος Κάρολος, ότι οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα. Θυμάμαι πολύ καλά τι συνέβη στη Γιουγκοσλαβία και δεν θα ήθελα να δω το ίδιο σκηνικό να επαναλαμβάνεται πουθενά, έστω και σε πολύ πιο ήπια εκδοχή. Πόσο μάλλον στην Ισπανία, μια χώρα που γνωρίζω και αγαπώ ιδιαίτερα με όλες τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις της.
Δεν θα σταθώ στην ιδιαίτερη ιστορική και πολιτισμική ταυτότητα των Καταλανών, στην άγρια καταπίεση που υπέστησαν από τη χούντα του Φράνκο, ούτε στη θεμιτή διεκδίκησή τους για ένα νέο καταστατικό αυτονομίας το οποίο σαμποτάριζε συστηματικά η ισπανική Δεξιά (η σημερινή έκρυθμη κατάσταση είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό δικό της έργο). Προτιμώ να μιλήσω για το πώς οι διάφορες πατρίδες και σημαίες καλύπτουν τα πραγματικά προβλήματα που ταλανίζουν ολόκληρη την ισπανική επικράτεια, συμπεριλαμβανομένης και της Καταλονίας.
Η «αδερφή» μας Ισπανία ήταν ανέκαθεν πρωταθλήτρια στην ανεργία στην Ευρώπη. Στα χρόνια του μνημονίου δώσαμε σκληρές μάχες για να την ξεπεράσουμε και τα καταφέραμε. Η Ισπανία άρχισε να βιώνει το δικό της «μνημόνιο» από την εποχή ακόμα που κυβερνούσε ο σοσιαλιστής Θαπατέρο και ανέβασε σε άλλα επίπεδα ο (πολύ) δεξιός Μαριάνο Ραχόι.
Ωστόσο, στα χρόνια της σκληρής νεοφιλελεύθερης λιτότητας και της διαφθοράς που διαπερνά το κυβερνών Λαϊκό Κόμμα από άκρη σε άκρη, προσφέρθηκε στον Ραχόι ένα «θείο δώρο»: η Καταλονία, την οποία δαιμονοποίησε στο έπακρο γιατί χρειαζόταν έναν εχθρό.
Ολα τα προηγούμενα χρόνια ζήσαμε ένα γερό μπρα-ντε-φερ ανάμεσα στη σκληρή, διεφθαρμένη και με χουντικά κατάλοιπα ισπανική δεξιά και την επίσης διεφθαρμένη εθνικιστική καταλανική δεξιά. Σε αυτό το έργο δεν υπάρχουν «καλοί» πρωταγωνιστές. Είναι τουλάχιστον αστείο να βλέπεις να πουλάνε σήμερα πατριωτισμό και ηρωισμό οι ίδιες πολιτικές δυνάμεις που έχουν ρημάξει την Καταλονία. Ο Κάρλες Πουτζντεμόν, ο τοπικός πρωθυπουργός με το επίθετο-γλωσσοδέτη, ανήκει στο «φιλελεύθερο» κόμμα CDC, βασική συνιστώσα της πρώην εθνικιστικής συμμαχίας CiU (Convergencia i Unio), της πατριωτικής καταλανικής δεξιάς που κυβέρνηση - και καταλήστευσε - την Καταλονία από το 1978 μέχρι σήμερα, με εξαίρεση το διάστημα 2003 - 2010).
Αυτή η νεοφιλελεύθερη και βρώμικη Δεξιά ξεκίνησε να εφαρμόζει ένα σκληρό «μνημόνιο» στην Καταλονία από το 2010, όταν επέστρεψε στην εξουσία υπό την αρχηγία του Αρτούρ Μας κι ένα χρόνο πριν εκλεγεί στην κεντρική κυβέρνηση ο Μαριάνο Ραχόι. Το πλάσαρε μάλιστα με ένα εύπεπτο περιτύλιγμα: «Δεν φταίμε εμείς, ο Ραχόι μας αναγκάζει που μας μείωσε τον προϋπολογισμό», «είμαστε οι πλουσιότεροι και ταϊζουμε τους φτωχούς Ισπανούς με τα ωραία μας λεφτά», «μόνοι μας θα είμαστε καλύτερα».
Οι περικοπές και η φτωχοποίηση προκάλεσαν έντονη δυσαρέσκεια μεταξύ των Καταλανών, οι οποίοι σε σημαντικό ποσοστό τους αντί να στραφούν κατά των πραγματικών ενόχων (του ακραίου καπιταλισμού και του Ραχόι, αλλά και του Μας και της ανάλογης κατευθυντήριας γραμμής της ΕΕ την οποία ωστόσο υποστηρίζουν ένθερμα) άρχισαν όντως να πιστεύουν ότι μόνοι τους θα είναι καλύτερα. Τόσο ώστε να αναδείξουν πρώτο στις τοπικές εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2015 τον δεξιοαριστερό συνασπισμό Junts Pel Si (Μαζί για το ναι) με κεντρικό σύνθημα την ανεξαρτησία της Καταλονίας.
Ενα από τα παράδοξα της ιστορίας είναι ότι η εθνικιστική καταλανική Αριστερά της ERC (Esquerra Republicana Catalana) συμμάχησε προεκλογικά χωρίς πρόβλημα με μια κάθε άλλο παρά άφθαρτη Δεξιά (σημείωση Pafsilipon : ρε τι μου θυμίζει, τι μου θυμίζει???) . Αυτό το «αταίριαστο» ζευγάρι κυβερνούσε μέχρι σήμερα την Καταλονία και με τη στήριξη των αντικαπιταλιστών εθνικιστών (!) της CUP με μόνο κοινό σημείο και στόχο την ανεξαρτησία, αφήνοντας στην άκρη τα σοβαρά κοινωνικά προβλήματα.
Κατά τα άλλα, οι Καταλανοί συνέχιζαν να φτωχοποιούνται και να χάνουν – αρκετοί από αυτούς– τα σπίτια τους από τις τράπεζες, χωρίς κυρίως οι «αριστεροί» της συγκυβέρνησης να συγκινούνται ιδιαίτερα για αυτό. Αρκούσε το μαγικό ραβδάκι της ανεξαρτησίας που θα έλυνε μονομιάς όλα τα κακώς κείμενα.
Πολύ σωστά είπε η αντιπρόεδρος της αυτόνομης κυβέρνησης της Βαλένθια Μόνικα Ολτρα «η σημαία σκεπάζει όλα τα προβλήματα» σε συνέντευξή της πριν λίγες μέρες στην καταλανική εφημερίδα El Periodico. Πολύ σωστά, αρκετοί προοδευτικοί διανοούμενοι και δημοσιογράφοι, ανάμεσά τους ο εξαίρετος Καταλανός ακαδημαϊκός Βισένς Ναβάρο, δεν παύουν να επαναλαμβάνουν ότι το πρόβλημα δεν είναι η Καταλονία ούτε η Ισπανία, αλλά οι εφαρμοζόμενες νεοφιλελεύθερες πολιτικές και το ελλειμματικό δημοκρατικό πολίτευμα που απέκτησε η χώρα μετά τον θάνατο του δικτάτορα.
Το ερώτημα που θα μείνει μετέωρο, στο μεταξύ, είναι κατά πόσο ο Ραχόι φέρθηκε εντελώς απερίσκεπτα όταν αποφάσισε να απαντήσει με σιδηρά πυγμή στο μπαϊράκι των Καταλανών, με αποκορύφωμα τα ΜΑΤ που σάπισαν στο ξύλο τον κόσμο που ήθελε να ψηφίσει ή αν αντίθετα, φέρθηκε πολύ έξυπνα - για τα δικά του συμφέροντα πάντα - με τους Καταλανούς αυτονομιστές στον ακούσιο ρόλο του «χρήσιμου ηλιθίου».
Τον Αύγουστο, για πρώτη φορά στα χρονικά της μεταπολιτευτικής Ισπανίας, κλήθηκε ένας εν ενεργεία πρωθυπουργός να καταθέσει στον εισαγγελέα για το τεράστιο σκάνδαλο που αφορά στα μαύρα ταμεία του Λαϊκού Κόμματος. Κανονικά, όλη η χώρα θα ήταν στα κάγκελα αν στο μεταξύ οι περισσότεροι δεν ήταν απασχολημένοι με το επικείμενο δημοψήφισμα στην Καταλονία.
Πριν λίγες μέρες ανακοινώθηκε ότι η Ισπανία έκλεψε από την Ελλάδα τον τίτλο της χώρας με το υψηλότερο δημόσιο έλλειμμα στην ΕΕ παρά τις δρακόντιες περικοπές του Ραχόι. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το ισπανικό έλλειμμα το 2016 ανήλθε στο 4,3% του ΑΕΠ. Ελάχιστοι ασχολήθηκαν. Ακόμα λιγότεροι ήταν εκείνοι που πήραν χαμπάρι ότι χθες, η ισπανική Γερουσία, αμέσως μετά το άρθρο 155, ενέκρινε την εφαρμογή της CETA, της διαβόητης συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Καναδά και Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ακόμα κι αν δεν υπήρχε η καταλανική ανεξαρτησία, κάποιοι θα έπρεπε να την εφεύρουν...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου